Hoe komt het eigenlijk dat we ons zo ellendig en lusteloos voelen als we ziek zijn? Dat we niks willen ondernemen en ons het liefst terugtrekken? En heeft dat allemaal wel nut? Daar over meer in deze blog.
Universele symptomen van infectie
Je hebt vast weleens een fikse verkoudheid, een voedselvergiftiging of de griep gehad. Ondanks dat dit infecties op heel verschillende plekken in het lichaam zijn, zijn een groot deel van de symptomen hetzelfde. Je voelt je beroerd, moe, je hebt nergens zin in, je lijf doet zeer en je kruipt het liefst in bed of op de bank, onder een dekentje. Dit komt omdat deze symptomen niet door de ziekteverwekker (zoals een virus of een bacterie) worden veroorzaakt, maar door de reactie van je lichaam hierop.
Ziektegedrag
Wanneer je een infectie oploopt, worden er in je lichaam cytokines geproduceerd. Je kunt dit zien als boodschappers van je immuunsysteem. In je brein zorgen deze cytokines voor een breed scala aan veranderingen in je gevoel en gedrag. Je hebt geen trek in eten, je voelt je lusteloos en uitgeput, je slaapt meer, je bent gevoeliger voor pijn, je hebt moeite je te concentreren en je zondert je af. Kortom: je wordt ziek.
Dat deze cytokines grotendeels verantwoordelijk zijn voor het gevoel van ziek zijn, blijkt onder andere uit experimenteel onderzoek. Wanneer proefdieren cytokines toegediend krijgen zonder dat er sprake is van een infectie, laten ze minder sociaal en onderzoekend gedrag zien, eten en drinken ze minder en slapen ze meer. Dit wordt ook wel ziektegedrag genoemd.
Het nut van je ziek voelen
Hoe onaangenaam het ook is om je ziek te voelen, het heeft wel degelijk nut. De reactie van je lichaam bevordert herstel en voorkomt besmetting van anderen. De verhoogde gevoeligheid voor pijn, vermoeidheid en lusteloosheid zorgen ervoor dat je rust neemt. Door energie te besparen, kan je lichaam zich volledig richten op het bestrijden van de infectie. Door thuis te blijven en sociaal contact uit de weg te gaan is de kans dat je anderen besmet kleiner. Heel slim dus eigenlijk!
Onder de wol
Dus ben je ziek, doe jezelf en je omgeving een plezier: kruip lekker onder de wol om uit te zieken! Luister naar wat je lichaam je probeert duidelijk te maken en geef jezelf de tijd om te herstellen.
Over de auteur
Deze blog is geschreven door Anne van Gils, arts en psychotherapeut. Je kunt meer van Anne lezen op haar website LichaamInzicht.